حجت‌الاسلام علی لطیفی؛ در پاسخ به این پرسش که برخی معلمان نسبت به روش‌های ارتباط با مولفان کتابهای درسی انتقاد دارند و این فرآیند را فرسایشی می‌دانند که در نهایت مانع ارائه اشکالات درباره کتاب‌های درسی به تیم مولفان شده است، گفت: در یک سال گذشته سامانه اینترنتی https://nazar.roshd.ir آماده دریافت نظرات معلمان و دانش‌آموزان درباره کتاب‌های درسی است و تا به امروز ۲۵ هزار نظر دریافت شده است همچنین اطلاع‌رسانی درباره این سامانه در همان ابتدای راه‌اندازی از طریق صفحه اصلی شبکه شاد انجام شد.

وی افزود: پس از ثبت نظر توسط معلمان و دانش‌آموزان، سامانه به آن ها پیام می‌دهد که نظر دریافت شد و پس از آن کارشناسان ما در بازه‌های زمانی مشخص، نظرات ثبت شده را جمع‌آوری و در اختیار گروه‌های تألیف کتاب‌های درسی قرار می‌دهند که پس از تحلیل توسط آن ها، بازخورد آن در فضای مدیریتی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ارائه خواهد شد.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ادامه داد: بنده شخصاً قبل از امضای تولید برخی کتاب‌های درسی، نظرات ثبت شده را مشاهده و حتی با برخی دانش‌آموزان تماس گرفتم و در برخی موارد از معلمان و دانش‌آموزان برای توضیح بیشتر به صورت حضوری دعوت کردیم.

وی با اشاره به اینکه اشکالات مطرح شده از سوی معلمان و دانش‌آموزان تا جایی که امکان دارد در کتاب‌های درسی اعمال می‌شود، گفت: برخی اشکالات مربوط به مباحث کلان است به عنوان مثال گفته می‌شود، کتاب مطالعات اجتماعی پایه نهم از نظر ساختار نیازمند ویرایش است، این موضوع صحیح است و در تغییر عناوین دروس بر مشکل متمرکز خواهیم شد اما برخی نظرات جزئی‌تر است به عنوان مثال گفته می‌شود که این عبارت به خوبی نمی‌تواند معنا را منتقل کند و این مباحث در چاپ کتاب درسی سال بعد اصلاح می‌شود.

کتاب درسی دین و زندگی نیازمند طرحی نو

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی مطرح کرد: عمر کتاب‌های درسی ۵ ساله است و پس از این بازه زمانی باید به‌روز رسانی شوند؛ هم‌اکنون ۵ تا ۱۰ سال از عمر برخی کتاب‌های درسی می‌گذرد و باید یک تحول اساسی داشته باشیم به عنوان مثال کتاب‌های درسی "دین و زندگی" بیش از ۱۰ سال است که در مدارس تدریس می‌شوند اما به خوبی پاسخگوی نیاز دانش‌آموزان نیستند و باید طرحی نو ارائه دهیم.

لطیفی ادامه داد: کارشناسان مسائل آموزشی و تربیتی و متخصصان موضوعی برای حضور در شورای تألیف کتاب‌های درسی دعوت می‌شوند و بسیاری از اعضای شورا از مجموعه‌های خارج سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی هستند که به مدت دو سال عضو شورای تألیف می‌شوند، برای انتخاب این افراد معیارهایی مدنظر داریم و از مراکز تخصصی مانند فرهنگستان هنر می‌خواهیم که نماینده خود را معرفی کنند، اگر افراد بتوانند آموزشی کردن فرایند و به‌روز نگه داشتن خود را انجام دهند، حضور آن ها در شورای تألیف کتاب‌های درسی تثبیت می‌شود و در برخی حوزه‌ها مانند فناوری به زمان حساس هستیم بنابراین به‌روز بودن کارشناسان اهمیت بسیاری دارد.

عناوین کتاب‌های درسی ابتدایی محدود می‌شود

وی درباره تغییر عناوین دروس دوره ابتدایی مطرح کرد: با تمرکز بر ۴ شایستگی و تجارب سایر کشورها، تلاش می‌کنیم تا عناوین درسی دوره ابتدایی را محدودتر و تلفیق بیشتر شود همچنین بخشی از محتوا متناسب با نیازهای واقعی زندگی دانش‌آموزان ارائه خواهد شد، برای زمان اختصاص یافته به دروس نیز تدابیری در نظر گرفته شده و چند پیشنهاد مطرح است اما باید نهایی شود تا بتوانیم آن را اعلام کنیم.

وی درباره ۴ شایستگی گفت: این شایستگی‌ها شامل هویت اسلامی و ایرانی؛ تفکر و تعقل با مواردی همچون تقویت روحیه کنجکاوی و اکتشاف به ویژه در دوره ابتدایی، تفکر و بینش، استدلال و خلاقیت؛ ارتباط مسئولانه موثر چرا که هم اکنون یکی از زمینه‌های ضعف جدی دانش‌آموزان توان برقرای ارتباط مناسب است و خودسازی و مدیریت خود است.

رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با تأکید بر اینکه یکی از منابع ما در تألیف کتاب‌های درسی استفاده از تجربه های دیگر کشورها است، یادآور شد: در مقایسه تطبیقی به‌ویژه برای دروس تخصصی دوره متوسطه دوم مهم است که تناسب میان محتوای مدارس ایران با سایر کشورها فاحش نباشد.